افزایش بی رویه و روزافزون جمعیت شهرها، بویژه در کشورهای در حال توسعه، ناشی از رشد طبیعی و مهاجرت، زمینه ساز ایجاد پدیده اسکان غیررسمی گردیده که این پدیده،معضلات گوناگون اقتصادی ، اجتماعی ،کالبدی و... را در شهرها به وجود آورده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان تأثیر فضایی-کالبدی این پدیده در کلان شهر کرج انجام گرفته است. پدیده حاشیه نشینی یکی از معضلات شهری در کرج محسوب می گردد که تأثیرات فراوا...

در قرن حاضر جهت توسعه کشور برنامه ها و سیاست هایی تهیه و اجرا گردید که منجر به توسعه ی شهری بخصوص توسعه مادرشهرها و تغییر و تحول کالبدی-فضایی روستاها و روابط بین شهر و روستا گردیده است. از جمله این نظریات و رویکردها، نظریه نوسازی و رویکرد رشد صنعتی و توسعه قطبی بودند که موجب تمرکز و تراکم منابع و زیرساخت های توسعه و قطبش در مادرشهرهای منطقه ای گردید و نیاز به تأمین نیروی کار صنعتی و مهاجرت بی س...

یکی از مهمترین مباحث شهر و شهرنشینی در ایران امروز، بررسی و تحلیل رشد و توسعه کالبدی- فضایی شهر و شهرنشینی است. در ایجاد، شکل¬گیری و گسترش فیزیکی شهرها و تغییرات ساختار اجتماعی- فضایی آن¬ها عوامل زیادی تأثیرگذار است که این عوامل می¬تواند در مقیاس محلی- منطقه ای- ملی و فراملی بر میزان و کیفیت رشد و گسترش شهری موثر باشد.. شهر کوچک اندام قیدار نیز از این قاعده مستثنی نبوده و در سال¬های اخیر به دلی...

سکونتگاه های روستایی به صورت یکی از فضاهای جغرافیایی کشور، به ویژه در پنج دهه اخیر، شاهد تحولات فراوانی بوده است. این تحولات تحت تأثیر عوامل مختلفی بوده که در ابعاد گوناگون به خصوص در بعد کالبدی رخ داده است. در این میان، نفوذ تفکر مدرنیته (البته، وجهی از آن با عنوان مدرنیسم) در نظام سیاستگذاری و برنامه ریزی کشور اهمیت فراوانی دارد. این مقاله با لحاظ کردن تفاوت نظرها درباره توجه یا بی توجهی به ت...

یکی از عوامل میم نگارش تاریخ اجتماعی ایران، درگرو این است که روستاها و بخشهای کوچک و بزرگ این کشور بهصورت دقیق و منظم و در سطحی گسترده مورد بررسی قرار گیرد و نتایج این بررسی چاپ و منتشر شود. در راستای نیل به این هدف، پژوهش حاضر به بررسی معماری مساجد تاریخی حاجی و جامع روستای کفران میپردازد که در منطقه رویدشت در انتیای شرقی استان اصفیان قرارگرفته است. مساجد جامع و حاجی در روستای کفران، تنیا مساج...

امروزه کیفیت زندگی در محیط های مسکونی پایین آمده است و زندگی جمعی تبدیل به فردگرایی شده است و روابط میان همسایگان با ورود معماری و شهرسازی مدرن کاهش یافته است و ضرورت تحقیق در این باب را دوچندان می سازد. در این بین فضاهای باز که بستر وقوع رویدادهای اجتماعی در مجموعه های مسکونی می باشند، کاملا عمومی شده و زمینه لازم برای این تعاملات را فراهم نمی سازند. هدف این تحقیق بررسی دقیق مفهوم همسایگی (ن...

ابهام در سیر تحول کالبدی حسینیه ها در ادبیات تاریخ شناسانۀ معماری، انگیزۀ اصلی ورود به این پژوهش است. این نوشتار در جست وجوی روندهای کالبدی فرهنگی است که به ظهور پدیدۀ منحصربه فرد شهری ایران دوران اسلامی، یعنی «حسینیه» ـ به عنوان گونه ای از فضای شهری که برای آیین عزاداری کاربرد دارد (در مقابل عنوان عام تر تکیه)ـ منجر شده است. این پژوهش، با رویکرد تفسیری تاریخی و تاریخ نگاری علی به همراه استدلال...

از دو دهه قبل طرح هادی روستایی از جمله گسترده ترین طرح های کالبدی روستایی در ایران هستند که عمدتاً جنبه های کالبدی بافت فیزیکی روستاها را مورد توجه قرار می دهند. با ارزیابی اثرات کالبدی این طرح ها می توان با دیدگاه جامع تری امکان برنامه ریزی را در آینده فراهم آورد. مهم ترین هدف ارزیابی طرح هادی فراهم ساختن ابزار مدیریت لازم برای نظارت، کنترل، جهت دهی و بهبود کارایی آنهاست. که بر اساس آن بتوان ت...